موارد مصرف تالک
كارخانه كاشي سازي، چيني بهداشتي و چيني ظروف، لعاب سازي، كاغذ سازي، لاستيك سازي، صنايع عايقهاي نسوز و عايقهاي الكتريكي، صنايع بهداشتي و دارويي، پلاستيك سازي و رنگ سازي عمدهترين مصرف كنندگان داخلي تالك محسوب ميشوند.
الف ـ صنايع كاشي سازي در اين صنعت با توجه به فرمول بدنه ميتوان تالك را مصرف كرده و يا از مصرف آن خودداري كرد. ولي با مصرف تالك رنگ بدنه كاشي سفيد ميگردد كه در نتيجه پس از لعاب كاري، كاشي سفيد و مرغوبي ساخته ميشود. در صنايع كاشي سازي تالك مصرفي ميتواند از نوع مرغوب نباشد و ميتوان از كلريت تالك شيست نيز استفاده شود. كيفيت تالك مصرفي در اين كارخانه بشرح زير است: در اين كارخانه در فرمول بدنه كاشي توليدي خود از 18 تا 34 درصد از اين نوع تالك مصرف ميكند كه عمدتا از معدن تالك تيدار در استان لرستان تامين ميگردد.
ب – صنايع چيني بهداشتي تالك مصرفي دراين صنعت نياز به شستشو و آرايش نداشته و حتي تالك مرغوب درآنها مصرف نميگردد و اين بخش ميتواند آن را مستقيما از معدن به مصرف رساند.
ج – صنايع ظروف چيني نوع تالك مصرفي در اين صنعت بايد از نوع مرغوب باشد و در صورت مرغوب بودن تالك استخراجي ميتوان بدون آرايش مستقيما در اين صنعت اين نوع تالك را بكار برد. ميزان مصرف تالك در صنايع توليد ظروف چيني بين 10 تا 15 درصد كل مواد اوليه است.
د – واحدهاي توليدي لعاب و فريت تالك مرغوب در بعضي از لعابها مصرف ميگردد و ميزان آن تا 15 درصد مواد اوليه لعاب ميرسد. بعضي از واحدهاي لعاب سازي نيز به ميزان بسيار جزيي از تالك استفاده ميكنند.
ه- صنايع كاغذ تحرير، چاپ و دستمال كاغذي همانطور كه در بخشهاي قبلي ذكر شد تالك در صنايع كاغذ سازي ضمن شفافيت بخشيدن به كاغذ در يكنواخت نمودن سطح صفحات آن نقش بسزايي دارد. به علاوه در كاغذ تحرير در زمينه روان نويسي و در دستمال كاغذي براي عدم چسبيدن آن به پوست، مفيد است. تالك در ساير انواع كاغذ مصرف ندارد. ميزان تالك مرغوب مصرفي در صنايع كاغذ سازي 8 تا 10 درصد ميباشد.
و – صنعت لاستيك سازي: تالك در لاستيك سازي دو مورد مصرف دارد. يكي بعنوان عايق جهت جلوگيري از چسبيدن تيوپ به قالب و ديگري بعنوان پركننده. در حال حاضر در ايران به جاي تالك به منظور پركنندگي از پودر كربنات كلسيم استفاده ميگردد ولي در قالبگيري تيوپ از تالك استفاده ميشود. طي نامه رسمي شركت ايران تاير به اداره كل معادن و فلزات استان لرستان اين شركت مقدار پودر تالك مصرفي خود را ساليانه 6 تن و ميكا را 18 تن ذكر نموده است و ميتواند به جاي ميكا نيزاز پودر تالك استفاده نمايد كه جمعا 24 تن در سال ميگردد. شركت كيان تاير نيز نياز خود را براي تهيه تيوپ بين 35 تا 40 تن اعلام نموده است.
ز – صنايع عايق نسوز و عايق الكتريكي اين صنايع شامل صنايع پشم شيشه و مقره سازي و ساير عايقهاي الكتريكي از جمله صنايع ساخت بستهاي نسوز واگن لعاب است. كارخانه چيني ايران براي ساخت اين نوع بستها 20 درصد تالك مصرف ميكند. مشخصات تالك مصرفي در اين نوع بستها بشرح زير است: از مقدار توليد و نياز ايران به صنايع عايق سازي آمار درستي در دست نيست ولي طبق اعلام شفاهي مسئوليت صنايع عايق (پشم شيشه) نياز به حدود 1700 تن در سال و حدود 800 تن در مقره سازها، فيوز سازي و ساير صنايع الكتريكي و 800 تن در صنايع نسوز چيني ميباشد كه جمعا 3300 تن ميگردد.
ح- صنايع بهداشتي و دارويي در اين صنعت براي تهيه پودرهاي طبي و آرايشي تالك مصرف ميشود در ايران كارخانه فرآوري تالك وجود ندارد و اكثر كارخانجات موجود تالك را فقط پودر نموده و به بازار تحويل ميدهند. همانطور كه اطلاع دارید تالك مصرفي اين پودرها و كرم بايد از نوع مرغوب و شسته شده و ضد عفوني شده باشد و ناخالصيهاي آن كاملا گرفته شود و به عبارت ديگر بايد فرآوري گردند. در حال حاضر واحد پودر بچه در شيراز براي محصول خود اقدام به شستشو مينمايد. ظرفيت توليدي اين كارخانه در سه شيفت كاري 1000 تن در سال ميباشد. گزارش شده است كه دو واحد ديگر پودر بچه نيز در حال توليد ميباشند. بر اساس پيشبيني نياز ايران به پودر بچه كه در سال 1372، 1000 تن در سال و تا 10 سال 1382، 3000 تن در سال بوده است، ميتوان گفت كه واحد پودر توليدي در شيراز ميتواند نياز كشور را بر طرف سازد. اين واحدها نياز خود را از تالكهاي مرغوب داخلي تامين مينمايند. به منظور تهيه قرص و كپسول نياز به حدود 50 تن تالك است كه كلا از خارج وارد ميگردد. پيشبيني ميگردد درصورت تهيه بقيه انواع پودرها و كرمهاي بهداشتي جمعا حدود 3000 تن تالك در سال مورد نياز خواهد بود. به دليل عدم شناخت كافي از اثرات مطلوب تالك در رنگ سازي عمدتا در اين صنعت تالك مصرف نميگردد. با احتساب وجود 5 درصد تالك در مواد اوليه تهيه رنگ مصرف تالك در اين صنعت معادل 4000 تن خواهد بود. و-صنايع پلاستيك سازي متاسفانه مواد اوليه صنايع پلاستيك كاملا از خارج وارد ميگردد و به همين جهت تالك مصرفي در اين صنعت در مواد اوليه وارداتي منظور ميشود. اميد ميرود بزودي كليه مواد اوليه اين صنعت نيز در ايران تهيه و از مصرف تالك داخلي در مواد اوليه آن كه موجب كيفيت مطلوب انواع پلاستيك ميگردد غفلت نگردد. به هر حال مقدار تالك مصرفي در اين صنعت بر اساس ظرفيت اسمي معادل 2000 تن برآورد شده است.
ي – صنايع سراميك سازي با توجه به مصرف حدود 6/82 كيلو تالك براي هر تن سراميك نياز اين واحد به تالك معادل حدود 1100 تن پيشبيني شده است.