«تالک»از جمله کانیهایی است که افزونبر ویژگیهای زمینشناسی،چگونگی تشکیل و تنوع گونههای آن،در صنعت نیز کاربرد بسیاری دارد.
در این نوشتار،به اختصار این کانی،خواص و کاربردهای آن را معرفی میکنیم.
1.کانی شناسی
فرمول شیمیایی تالک« Mg3(Si4O10)(OH)2 »و سیستم تبلور آن منو کلینیک است.این کانی ازنظر ساختمانی درردهء سیلیکاتهای ورقهای قرار میگیرد و بهصورت خالص حاوی 63.36 درصد سیلیس،31.98 درصد اکسید منیزیم و 4.57 درصد آب است.شکل ظاهری آن اغلب تودهای،دانهای فشرده و کریپتوکریستالین است. دارای کلیواژ کامل و رنگ آن معمولا سفید،سفیدنقرهای،سبز کمرنگ،خاکستری مایل به سبز تا سبز تیره است.رنگ پودری آن سفید است.
تالک جلای مرواریدی و لمس چرب دارد و وزن مخصوص نوع خالص آن بین 2.7 تا 2.8 است.مهمترین کانیهایی که در طبیعت همراه تالک یافت میشوند،عبارتند از:پیروفیلیت،سرپانتین، انتوفیلیت،کلریت،ترمولیت و آکتینولیت.
2.خواص فیزیکی و شیمیایی
تالک خالص تا دمای حدود 900 درجهء سانتیگراد پایدار میماند. بنابراین جزو کانیهای دیر گداز قرار میگیرد.نرم بودن این کانی،باعث خاصیت پخش شدن بسیار خوب آن و وجود چربی در آن،باعث ایجاد خاصیت لغزندگی و روانی آن میشود.تالک قدرت هدایت الکتریکی پائین و عایق شدن بالا و همچنین قدرت جذب و خاصیت ضد چسبندگی دارد.
PH تالک قلیایی است و از خصوصیات بارز آن،عدم تأثیرپذیری از لحاظ شیمیایی است;چنانچه در مقابل اکثر اسیدها مقاوم است. بنابراین در طبیعت نیز مقاومت زیادی در برابر هوازدگی شیمیایی نشان میدهد.ناخالصیهایی که همراه با تالک دیده میشوند،شامل کانیهای آهن دار نظیر;لیمونیت،منیتیت و پیریت و همچنین کانی های: کوارتز،اکسیدمنگنز و کربن هستند.
3.ژنز و شرایط تشکیل
تالک یک کانی ثانویه است که منشأ آن سنگهای غنی از منیزیم است. این سنگها میتوانند به این شکل دسته بندی شوند:
الف)سنگهای مافیک و اولترامافیک مربوط به سکانسهای افیولیتی،
ب)سنگهای مافیک و اولترامافیک مربوط به سریهای کوماتئینی،