تالک یا طلق، نرم ترین کانی موجود در طبیعت با میزان سختی 1 موس است و به دلیل پیوند ضعیف مولکولی که بین ذرات این ماده معدنی حکم فرماست، خاصیت صابونی و چرب مانندی به خود گرفته است.
از این رو لغزان بودن و شفافیت خیره کننده ای که از خود نشان می دهد، بسیار برای صنایع حائز اهمیت می باشد، بنابراین جزء برترین گزینه های فیلر در کارخانه جات تولیدی به شمار می آید.
تالک رنج رنگی سفید تا خاکستری و یا سبز یشمی دارد و در هر حالت به دلیل  منیزیم موجود، براق و صدفی می باشد.

انواع پودر میکرونیزه تالک مورد مصرف در صنایع
تالک انواع گوناگونی در طبیعت دارد که طبق آنالیز های مختلف، مورد مصرف بیش از 70% صنایع قرار می گیرد.
ولی طبق آمار بیشترین درصد مربوط به صنایع رنگ، پلیمر، کاغذ، ایزوگام، کاشی و سرامیک و حساس ترین ها نیز مربوط به ساخت لوازم آرایشی، بهداشتی و دارویی می باشد.
بنابراین طبق واکنش های مورد نیاز، به طور کلی در سه دسته تالک سفید، تالک صنعتی، و تالک ایزوگامی تقسیم بندی می گردد و در سایز های متنوعی در بازار فروش عرضه می گردد.

پودر میکرونیزه تالک سفید
تالک سفید، با نام تجاری تالک سوپر و درجه یک در بازار صنایع مورد نیاز معروف است، و اغلب بیشترین مصرف خود را در ساخت رنگ و کاغذ و لوازم ارایشی و بهداشتی دارد.
سفیدی آن به جهت خلوص بالا می باشد و این به معنای اثبات این موضوع است که بیشترین میزان سیلسیم و اکسید منیزیم را دارا می باشد و هنگامی که آن را در دست میگیریم به مانند این است که صابونی پودر شده را در دست داریم.
سایز های 400، 600، 800 و 1500 مش، بالاترین سفارشات را در این دسته به خود اختصاص داده اند.

پودر میکرونیزه تالک صنعتی
تالک صنعتی معروف به تالک سبز، نوعی دیگر از این ماده با خلوص و درجه کیفیتی پایین تر است، که در بسیاری موارد با درصدی از دولومیت مخلوط می گردد و مورد استفاده در صنایعی چون پلیمر و pvc ، با قیمتی نازلتر در سایز های مش 400 ، 800 و 1500 به فروش می رسد.

پودر میکرونیزه تالک ایزوگام
بی کیفیت ترین نوع تالک، که درواقع نخاله های این سنگ معدنی محسوب می گردد، در این دسته از تقسیم بندی قرار می گیرد.
معمولی ترین سایزی که در این نوع به مصرف می رسد مش 200 است که صنعت عایق و کارخانه جات ایزوگام در حجم زیاد مورد مصرف قرار می دهند.

فروش پودر میکرونیزه بهترین کلوخه معدنی تالک ایران از کدام ناحیه صورت می گیرد؟
بهترین آنالیزی که می شود از معادن تالک ایران دریافت کرد باید شامل مقادیر زیادی از Sio2 و Mgo گردد، و مقادیر ناچیز دیگری را ترکیباتی چون Al2o3  ، Fe2o3 ، Cao و دیگر گاز های فرار تشکیل دهد.
چنین معادن مرغوب و غنی را می توان از نواحی غربی ایران و خطه کوهستانی لرستان پیدا نمود.
سنگی سفید و صابونی که به راحتی با دست پودر می شود و تحت تایید بهداشت می تواند منشا ارگانیکی فوق العاده مناسبی برای ساخت لوازم آرایشی بهداشتی و پودر بچه قرار بگیرد.
کلوخه های چنین ماده معدنی موثری می تواند هم در صنایع تولیدی داخلی و هم صادرات مورد بهره برداری و سود آوری اقتصادی مناسبی قرار بگیرد.

وضعیت پودر میکرونیزه معادن تالک ایران در جهان
این ماده سیلیکاتی منیزیم دار، در جهان طرفداران زیادی دارد و اغلب در نواحی از لایه های زمین تشکیل می گردد که گسل های موازی به واسطه فشارهای درونی زمین ایجاد کرده است.
جالب است بدانید که ایالت متحده امریکا بالاترین نرخ رشد تولید جهانی در این ماده معدنی ارزشمند را داشته که علاوه بر خودکفایی، توانسته سالانه صادرات عظیمی را به سایر کشور ها انجام دهد.
بعد از آن، کشور هایی چون برزیل، چین، فنلاند، فرانسه، هندوستان، ژاپن و کره جنوبی دارای معادن غنی از تالک هستند، ولی بیشترین ذخایرشان صرف مصرف داخلی کشور می گردد.
ایران را نیز می توان جزء 10 کشور اول غنی از تالک، در آسیا دانست، تا اندازه ای که می تواند به راحتی نیاز های خود را برطرف کند و صادرات با کیفیتی را به سایر کشور های همسایه داشته باشد.

در مقاله های بعدی سعی می کنیم درباره نمودارهای جهانی و میزان توجه و علاقه مندی مردم درباره این حوزه صحبت نماییم و با تجزیه و تحلیل آن به این نتیجه برسیم که سرمایه گذاری اقتصادی در این حوزه برای ما سودمند است، یا خیر؟!
پس با ما همراه باشید تا به جواب های خود پیرامون این سنگ محبوب و دوست داشتنی در همه حوزه ها دست پیدا کنید.

پودر معدنی تالک یک پودر هیدرومنیزیم سیلیکاتی معدنی با یک ترکیب شیمیایی از Mg₃Si₄O₁₀(OH)₂ است. تالک معمولاً سبز، سفید، خاکستری، قهوه ای یا بدون رنگ است.

تالک یک ماده معدنی با درخشندگی مرواریدوار است. تالک نرم ترین ماده معدنی شناخته شده است و در مقیاس سختی Mohs درجه سختی 1 به آن اختصاص داده شده است.

تالک یک مونوکلینیک معدنی با ساختار صفحه ای شبیه به میکا است. تالک شکاف پذیری خیلی خوبی دارد که صفحات اتصال های ضعیفی با یکدیگر دارند. این صفحات بوسیله ی نیروی واندروالس در کنار یکدیگر نگه داشته می شوند که این امکان را به آن ها می دهد که به آسانی روی هم بلغزند.
شرکت زمین کاو
www.zaminkav.com
info@zaminkav.com
تلفن: 3-88385541-021
فکس: 88385096-021

موبایل شرکت: 09365077781

کلمات کلیدی :پودر میکرونیزه تالک، Talc، لاستیک سازی،تالک سفید

دسته بندی: مواد معدنی سیلیکات
فرمول شیمیایی: Mg3Si4O10(OH)2
طبقه بندی استرانز: 9.EC.05
تقارن بلوری: یا منوکلینیک 2m یا تری کلینیک
رنگ ها: مایل به سبز پررنگ، قهوه ای، سفید، خاکستری
نمای کریستالی: به صورت ورقه هایی با توده های الیافی، کمیاب به صورت کریستال هرمی
سیستم کریستالی: منوکلینیک یا تری کلینیک
سختی: قابل بریدن
سطح شکستگی: سطح های صاف ناهموار
درخشش: موم مانند و یا مروارید وار
رگه ها: رنگ مرواریدی سیاه یا سفید
شفافیت: نیمه شفاف
رنگ کریستالی: مایل به انواع تیره

شرکت زمین کاو
www.zaminkav.com
info@zaminkav.com
تلفن: 3-88385541-021
فکس: 88385096-021
موبایل شرکت: 09365077781

تالک یک کانی دگرگون از رده سیلیکاتها که از سیلیکات منیزیم هیدراته( آبدار) تشکیل شده‌است و دارای ساختار صفحه ای و ورقه ای  با فرمول شیمیایی Mg₃Si₄O₁₀(OH₎₂ .طبق جدول سختی موس این کانی  در پایین جدول قرار دارد و نرم‌ترین کانی است و می‌توان با ناخن روی آن خراش ایجاد کرد. ورقه‌های کوچک تالک قابل انعطاف ولی غیرقابل ارتجاع است، هادی خوبی برای حرارت نیست و هنگامی که آن را لمس می‌کنیم احساس می‌کنیم که چرب است. دارای رنگ اغلب سفید مایل به طوسی تا سبز، زرد، کرم، قهوه‌ای، سبز و آبی است. این کانی در آب حل نمی‌شود ولی بسیار کم در کانی‌های اسیدی حل می‌شود و در شعله ذوب نمی‌شود.

  تالک بصورت طبیعی چرب است و علت آن وجود منیزیم است لذا تالک هایی که در طبیعت دارای رگه های از آهک  و کربنات باشند( بین 0.5 تا 5%) خشک تر بوده و انعطاف کمتری بدلیل چربی کمتر دارند، لذا ارزش کمتری از نظر قیمت درصنایع دارند . هنگامی که تالک با مقدار کمی اسید کلریدریک یا سولفوریک تماس پیدا می کند اگر دارای آهک باشد می توان از جوشش آن به ناخالص بودن آن پی برد و هر په قدر این جوشش کمتر باشد ارزش طبیعی و قیمت تالک بیشتر است. تالکهای سفید به مراتب گران تر از تالکهای تیره هستند هرچند نوع تالک ،با توجه به سفیدی یا تیرگی و نیز خالص و ناخالص بودن آن در صنایع مهم است.

تالک یک کانی سیلیکات منیزیم آبدار با ترکیب شیمیایی Mg3Si4O10(OH)2 است. اگرچه ترکیب شیمیایی تالک معمولاً نزدیک به این فرمول کلی می ماند اما برخی جانشینی ها نیز به وقوع می پیوندد. مقداری اندک از Al یا Ti می توانند جانشین Si شوند، مقداری اندک از Fe ، Mn و Al می توانند جانشین Mg شوند؛ و مقادیری بسیار اندک از Ca می تواند جانشین Mg شود. زمانیکه مقادیر زیادی از Feجانشین Mg شود، کانی تحت عنوان مینه سوتائیت (minnesotaite) شناخته می شود. زمانیکه مقادیر زیادی از Al جانشین Mg شود، کانی تحت عنوان پیروفیلیت (pyrophyllite) شناخته می شود.
تالک معمولاً سبز، سفید، خاکستری، قهوه ای یا بی رنگ است. تالک کانی ای نیمه شفاف با جلایی مرواریدی است. تالک نرم ترین کانی شناخته شده و سختی یک را در جدول سختی موس به آن اختصاص می دهند.
تالک یک کانی مونوکلینیک با ساختاری صفحه ای مشابه میکاست. تالک رخ کامل دارد که در امتداد صفحات مابین ورقه های با پیوندهای ضعیف ایجاد می گردد . این ورقه ها بوسیله پیوند واندروالسی کنارهم نگه داشته می شوند که به آنها اجازه می دهد تا آزادانه روی یکدیگربلغزند. این قضیه سبب نرمی زیاد تالک، لمس صابونی، گریسی آن و ارزشش به عنوان یک روانکننده دمای بالا می گردد.
خصوصیات فیزیکی تالک
رنگ سبز، سفید، خاکستری، قهوه ای، بی رنگ
رنگ خاکه سفید تا سبز مات
جلا مرواریدی
شفافیت نیمه شفاف
رخ کامل
سختی یک
وزن مخصوص 2.8 تا 2.7
ویژگی های منحصر به فرد لمس، رنگ، نرمی، رخ
سیستم بلورین مونوکلینیک

تالک یک کانی فیلوسیلیکات است که به صفحات نازکی تقسیم می شود. این صفحات تنها بوسیله پیوند واندوالسی کناریکدیگر نگه داشته می شوند که به این صفحات اجازه می دهد تا آزادانه روی یکدیگر بلغزند. همین ویژگی است که مسئول نرمی زیاد تالک ، لمس گریسی تا صابونی آن و ارزشش به عنوان یک روانکننده دمای بالا می باشد.
تالک در کجاها تولید می گردد؟
تولید تالک در سال 2011 همچنان به دلیل رکود اقتصاد جهانی پائین بود. در اغلب کشورها تولید سال 2011 تقریباً مشابه با تولید سال2010 بود. چین، کره جنوبی، هندوستان، ایالات متحده، فنلاند، برزیل، فرانسه و ژاپن پیشگامان تولید تالک بودند.
ایالات متحده در تولید اغلب انواع تالک های بکاررفته در ساخت (manufacturing)، خودکفاست. تولید سال 2011 در حدود 615 هزار تن با ارزشی برابر با 20 میلیون دلار تخمین زده شد. سه شرکت در ایالات متحده تقریباً صد درصد تولید را در اختیار خود دارند.
تالک به عنوان فیلتر، پوشش، رنگدانه، عامل گردگیر و حجم دهنده در پلاستیکها، سرامیک ها، رنگ ، کاغذ، لوازم آرایشی، پوشش های سقف، لاستیک و بسیاری محصولات دیگر بکار گرفته می شود. داده ها از سازمان زمین شناسی ایالات متحده
تالک چگونه شکل می گیرد؟
تالک کانی ای است که اغلب در سنگ های دگرگونی مرزهای صفحات همگرا (convergent plate boundaries) یافت می گردد. این کانی بواسطه حداقل دو فرآیند شکل می گیرد. اغلب نهشته های عظیم تالک در ایالات متحده زمانی شکل می گیرند که آب های داغ حامل منیزیم و سیلیس (silica) با مرمرهای دولومیتی (dolomitic marbles) واکنش می دهند. فرآیند دوم شکل گیری تالک زمانی شکل می گیرد که سیالات داغ و فعال شیمیایی، سنگ هایی مانند دونیت و سرپانتینت را به تالک آلتره می نمایند.
اغلب کانسارهای تالک در ایالات متحده در سنگ های متامورفیک در سمت شرقی کوهستان های آپالاش و در سنگ های دگرگونی شده در نواحی همگرای (convergent terranes) واشینگتن، آیداهو، مونتانا، کالیفرنیا، نِوادا و نیومکزیکو واقع شده اند. نهشته های تالک در تگزاس نیز یافت می گردند.

سنگی که تحت عنوان “سنگ صابون” شناخته می شود، گونه ای توده ای از تالک با مقادیر مختلفی از کانی هایی مانند میکا، کلریت، آمفیبولیت ها و پیروکسن ها می باشد. سنگ صابون، سنگی است نرم که کارکردن روی آن آسان بوده و این امر سبب می شود که تالک در گستره ای از سنگ های برش خورده و مجسمه سازی بکار گرفته شود. این سنگ برای ساختن روکش کابینت ها، پنل های الکترونیکی، دیواره های آتشدان ها ، مجسمه های کوچک، پیکرتراشی و موارد بسیاردیگر مورد استفاده قرار می گیرد.
استخراج و فرآوری تالک
اکثر تالک در ایالات متحده از معادن روباز یعنی جایی که در آنها سنگ ها طی عملیات معدنکاری حفاری، منفجر، و تاحدی خرد می شوند، تولید می گردد. کانه هایی با بالاترین عیار بواسطه استخراج انتخابی (selective mining) و عملیات دانه بندی (sorting operations) تولید می گرددد.
حین فرآیند استخراج برای اجتناب از آلوده شدن تالک با دیگر سنگ ها، مراقبت بسیاری انجام می پذیرد. این مواد می توانند تاثیری منفی روی رنگ محصول داشته باشند. آلودگی می تواند ذرات سخت را به تالک بیافزاید که سبب بروز مشکلات در جاهایی که خصوصیات نرمی یا رونکاری تالک مورد نیاز است، گردند .
سنگ تقریباً خرد شده، از معدن به آسیاب یعنی جایی که کاهش بیشتر ذرات در آن انجام می پذیرد، حمل می گردد. ناخالصی ها گهگاهی بوسیله شناورسازی با کف سازها (froth flotation) یا فرآیندهای مکانیکی حذف می گردند. این آسیاب، تالک خرد شده یا ریزآسیاب شده ای (finely-ground) را تولید می نماید که خواسته های مشتریان را از نظر اندازه ذرات، میزان تابناکی رنگ (brightness)، ترکیب و دیگر خصوصیات را برآورده می سازد.

تالک سنگی دگرگونی است که همواره شیستوزیته آشکاری (foliation: فولیاسیون یا جهت یافتگی صفحه ای ) نشان می دهد
کاربردهای تالک
با اینکه اغلب افراد محصولات ساخته شده از تالک را هر روز استفاده می نمایند اما تشخیص نمی دهند که تالک در آن محصول وجود دارد و یا اینکه نقشی ویژه در آن بازی می کند.
تالک در پلاستیک
در سال 2012 در حدود 26 درصد از تالک مصرف شده در ایالات متحده جهت ساختن پلاستیک بکارگرفته شد. که این تالک عمدتاً به عنوان پرکننده مورد استفاده قرار گرفت. شکل ورقه ورقه ای ذرات تالک می تواند سفتی (stiffness) محصولاتی مانند پلی پروپیلن (polypropylene)، وینیل، پلی اتیلن، نایلون و پلی استر را افزایش دهد. همچنین می تواند مقاومت حرارتی این محصولات را افزایش داده، از جمع شدگی (shrinkage) آنها بکاهد. در فرآیند ساخت، جایی که پلاستیک، روزن رانی (Extrode: عبور دادن فلز يا پلاستيك داغ از يك سوراخ شكل دار براى ساختن الياف و سيم و غيره) می شود، سختی بسیار پائین تالک سایش کمتری به نسبت کانی های پرکننده سخت تر، در تجهیزات ایجاد می نماید.
تالک در سرامیک
در ایالات متحده در سال 2011 در حدود 17 درصد از تالک مصرف شده در ساختن سرامیک ها مانند تجهیزات حمام، کاشی های سرامیکی، ظروف سفالی و ظروف غذاخوری بکار گرفته شد. زمانی که تالک به عنوان پرکننده در سرامیک بکار می رود، می تواند خصوصیت آتش خوری از گرین وِر (greenware: اولین مرحله از 5 مرحله خاک رس از خامی تا محصول نهایی) و استحکام محصول نهایی را بهبود ببخشد.
تالک در رنگ
اغلب رنگ ها سوسپانسیونی از ذرات کانی ها در مایع می باشند. بخش مایع رنگ، کاربرد آنرا تسهیل می نماید اما پس از بخار شدن مایع، ذرات کانی ها روی دیوار باقی می مانند. تالک به عنوان یک حجم دهنده و پرکننده در رنگ استفاده می شود. شکل ورقه ورقه ای ذرات تالک سوسپانسیون جامدات در قوطی را بهبود بخشیده و به چسبندگی رنگ مایع به دیوار بدون شکم کردگی (sagging) کمک می نماید.
تالک پودرشده، رنگی سفید بسیار براق دارد که از آن پرکننده ای بسیار عالی در رنگ های نقاشی می سازد زیرا که بطورهمزمان به عنوان سفید کننده و براق کننده رنگ عمل می نماید. سختی پائین تالک به این دلیل ارزشمند است که به سبب سایش کمتر، خرابی کمتری در نازل اسپری و دیگر تجهیزات نقاشی ایجاد می نماید. در سال 2011 در حدود 16 درصد از تالک مصرف شده در ایالات متحده بکار جهت تولید رنگ بکار گرفته شد.
تالک در کاغذ
اکثر کاغذها از خمیری از الیاف ارگانیک ساخته می شوند. این خمیر از چوب، تکه پارچه های کهنه و دیگرمواد ارگانیک ساخته می شود. مواد معدنی ریز آسیاب شده، به خمیر اضافه می گردند تا به عنوان یک پرکننده کارکنند. زمانیکه خمیر به شکل ورقه های نازک لول شد، مواد معدنی فضای مابین الیاف خمیر را پرنموده در نتیجه کاغذی با سطح بسیار نرم تر برای نوشتن را ایجاد می نمایند. تالک به عنوان پرکننده های کانیایی می تواند ماتی (opacity) را کاهش داده ، براقیت و سپیدی (whiteness) کاغذ را بهبود ببخشد. تالک همچنین می تواند قابلیت جذب جوهر کاغذ را افزایش دهد. در سال 2011، صنایع کاغذسازی در حدود 16 درصد از تالک بکاررفته شده در ایالات متحده را مصرف نمودند.
تالک در مواد آرایشی و مواد ضد تعریق
تالک به شکل پودر، اساس بسیاری از محصولات آرایشی است. ریز ورقه های نازک پودر تالک به راحتی به پوست چسبیده و به آسانی از روی آن شسته می شوند. نرمی تالک اجازه می دهد تا بتوان آنرا بدون ایجاد خراش روی پوست مالیده و پاک نمود.
تالک همچنین قابلیت جذب روغن ها و عرق تولید شده بوسیله پوست انسان را دارد. توانایی تالک در جذب رطوبت، جذب بو، چسبیدن به پوست، کارکرد به عنوان ماده ای روانکننده و ایجاد اثر قابض در تماس با پوست انسان ، آنرا مبدل به جزئی مهم در بسیاری از مواد ضد تعرق می گرداند. در سال 2011 در حدود 7 درصد از تالک مصرف شده در ایالات متحده به تولید مواد آرایشی و ضد تعریق اختصاص یافت.
تالک و آزبست در برخی از سنگ های دگرگونی معمولاً در مجاورت یکدیگرایجاد می گردند. نتیجه مطالعاتی که در دهه 1960 و 70 میلادی انتشار یافت، نگرانی هایی را در خصوص بهداشتی بودن کاربرد تالک حاوی آزبست در برخی از محصولات آرایشی را بوجود آورد.
اما اداره مواد غذایی و دارویی ایالات متحده (FDA) بیان می دارد که “این مطالعات نه به طور دقیق ارتباطی را نشان می دهند و نه بیان می دارند که اگر چنین ارتباطی هست چه فاکتورهای ریسکی ممکن است وجود داشته باشند”. با ملاحظه قرار دادن این نگرانی ها، امروزه سایت های معدنکاری، کانه های تالک را به دقت انتخاب و فرآوری می نماید تا از حضور آزبست در تالک اختصاص داده شده برای کاربرد در صنعت مواد آرایشی اجتناب ورزند.
تالک در مواد پوشش بام
تالک به مواد آسفالتی بکاررفته در پوشش های بام اضافه می گردد تا اینکه مقاومت آنها را در برابر هوازدگی بیافزاید. همچنین پودر تالک برای ممانعت از بیرون زدگی، روی سطح پوشش های ورقه ای بام (roll roofing) و توفال های بام (shingles) پاشیده می شود. در سال 2011 در حدود 6 درصد از تالک مصرف شده در ایالات متحده برای ساخت مواد پوشش سقف بکار گرفته شد.

تالکی ورقه ورقه شده (Foliated) سیاه رنگ که شکلی توده ای دارد اما به صورت ورقه های باریک، منعطف و غیر الاستیک و بیرنگ جدا می گردد.
سنگ برش خورده
سنگی که تحت نام “سنگ صابون” شناخته می شود گونه ای توده ای از تالک با مقادیری مختلفی از دیگر کانی ها مانند میکاها، کلریت، آمفیبولیت ها و پیروکسن ها می باشد. سنگ صابون، سنگی است نرم که کار روی آن آسان است و همین سبب می گردد که این سنگ در گستره ای وسیع از سنگ های برش خورده و کاربردهای مجسمه سازی مورد استفاده قرار گیرد. این سنگ برای ساخت روکش های کابینت، پنل های الکترونیکی، دیواره های آتشدان ها، تندیس های کوچک، مجسمه ها و بسیاری اشیاء دیگربکار گرفته می شود.
سایر کاربردهای تالک
تالک قادر است در دماهایی که روان کننده های پایه روغن نابود می شوند، دوام بیاورد بنابراین از آن به عنوان یک رواننکنده در جاهایی که دما بسیار بالاست استفاده می نمایند.
پودرتالک به عنوان یک عامل حمل کننده برای ضدحشرات و قارچ کش ها بکار می رود زیرا به آسانی بوسیله یک نازل پاشیده شده و فوراً به برگ ها و ساقه های گیاهان می چسبد. نرمی تالک سبب کاهش استهلاک تجهیزات بکارگرفته، می شود.

طلق، معرب تلک پارسی (Talc) است و به صورت تالک نیز نوشته می‌شود. این کانی از هیدرات منیزیم سیلیکات تشکیل شده‌است، فرمول شیمیایی آن عبارت است از Mg₃Si₄O₁₀(OH)₂. طبق جدول سختی موس طلق نرم‌ترین کانی است و می‌توان با ناخن روی آن خراش ایجاد کرد. ورقه‌های کوچک طلق قابل انعطاف ولی غیرقابل ارتجاع است، هادی خوبی برای حرارت نیست و هنگامی که آن را لمس می‌کنیم احساس می‌کنیم که چرب است. دارای لومینسانس اغلب سفید مایل به سبز، زرد، کرم، قهوه‌ای، سبز و آبی است. این کانی در آب حل نمی‌شود ولی بسیار کم در کانی‌های اسیدی حل می‌شود و در شعله ذوب نمی‌شود. کانی مشابه آن پیروفیلیت است که از آن بوسیله آزمایش Mg (رنگ صورتی) قابل تشخیص است. گل سرشور که خود سنگی دگرگون است کاملاً از طلق تشکیل شده‌است.

تشکیل

طلق یک کانی دگرگون است که از دگرگونی کانی‌هایی مانند سرپانتین، اولیوین، پیروکسن و آمفیبول در حضور دی‌اکسید کربن و آب تشکیل می‌شود. که در این صورت آن را طلق کربناتی می‌نامند. طلق در اثر واکنش آب‌پوشی یون‌ها و کربن‌گیری سرپانتین به شکل زیر تشکیل می‌شود:

آب + منیزیت + طلق → دی‌اکسید کربن + سرپانتین

2Mg₃Si₂O₅(OH)₄ + 3CO₂ → Mg₃Si₄O₁₀(OH)₂ + 3 MgCO₃ + 3 H₂O

در اثر واکنش بین دولومیت و سیلیس نیز طلق تشکیل می‌شود این واکنش در فشار و دمای دگرگونی سنگها در اثر مجاورت دولومیت و سیلیس اتفاق می‌افتد و اصطلاحاً به آن اسکرن کردن دولومیت می‌گویند.

دی‌اکسید کربن + کلسیت + طلق → آب + سیلیس + دولومیت

3CaMg(CO₃)₂ + 4 SiO₂ + H₂O → Mg₃Si₄O₁₀:(OH)₂ + 3 CaCO₃ + 3 CO₂

همچنین طلق از واکنش بین کانی‌های کلریت منیزیمی و کوارتز در شیست آبی و اکلوژیت طی واکنش‌های دگرگونی تشکیل می‌شود.

آب + کیانیت + طلق → کلریت + کوارتز

در این حالت میزان تولید طلق و کیانیت بستگی به میزان آلومینیم دارد اگر آلومینیم بیشتر باشد کیانیت بیشتری خواهیم داشت.

فراوانی

تولید جهانی طلق در سال ۲۰۰۵. چین با ۲.۷ میلیون تن بزرگترین تولیدکننده طلق است.

این کانی را می‌توان به فراوانی در آمریکا، غرب اروپا در کوه‌های آلپ بخصوص در ایتالیا و در آسیا در محل‌هایی که پوسته زمین دچار شکستگی شده^[۵] مانند سمت رشته کوه هیمالیا، پاکستان، هند، کشمیر و نپال و … یافت.

همچنین طلق کربناتی را می‌توان در نقاط دیگری از زمین مانند غرب استرالیا، خاورمیانه، عمان، ترکیه و … پیدا کرد.

کاربرد

از طلق در صنایعی مانند کاغذسازی، صنایع کائوچو، صنایع سرامیک، روغن سر، تولید مواد چرب و روان‌کننده، تولید کابل برق، صنایع غذایی، رنگ و تولید پوشش، پلاستیک سازی، لوازم آرایشی بهداشتی، کاربردهای دارویی و … استفاده می‌شود.

از گل‌سرشور که درصد طلق آن بالا باشد و رنگ آن خاکستری مایل به سبز است در تهیه صابون، صفحه‌تقسیم برق، مدادهای مومی (مانند مداد ابرو)، سینک، اجاق (کوره) استفاده می‌شود. البته کاربرد بیشتر آن به دلیل مقاومتی که در برابر حرارت و الکتریسیته دارد در ساخت سطح میز آزمایشگاه‌ها و صفحه‌تقسیم برق است. از پودر طلق در تهیه لوازم آرایشی، روان‌کننده و در تولید کاغذ استفاده می‌شود. همچنین از طلق در تهیه پودر بچه، به عنوان گچ مخصوص صنایع جوشکاری و فلزکاری و ماده خشک‌کننده برای بازیکنان بسکتبال استفاده می‌شود. در صنایع سرامیک و لعاب‌کاری از طلق برای کنترل دمای ذوب استفاده می‌شود.

پودر طلق

این کانی ماده مضری نیست و هزاران سال است که توسط مردم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پرکننده‌ها (Fillers) به موادی گفته می‌شود که به مایعات و یا جامدات اضافه می‌شوند تا یک یا چند تغییر بدین شرح در آنها صورت گیرد. افزایش مقاومت مکانیکی و خاصیت شکل پذیری ، کاهش و یا افزایش وزن مخصوص ، افزایش مقاومت حرارتی ، تغییر در غلظت ، بهبود کیفیت ، کاربرد تزئینی و کاهش بهای ماده تمام شده. مواد پرکننده در صنایع لاستیک سازی ، کاغذ سازی ، پلاستیک سازی ، رنگ سازی ، پارچه بافی ، مصالح ساختمانی و محصولات شیمیایی استفاده می‌شوند.

مواد پرکننده لاستیک

مقاومت فرسایشی لاستیک به ترکیب شیمیایی ، شکل و اندازه مواد پرکننده بستگی دارد. مقاومت فرسایشی نسبت معکوسی با اندازه ذرات مواد پرکننده و رابطه مستقیم با کروی بودن ذرات دارد. مقاومت فرسایشی از سیلیس به طرف کربنات کلسیم کاهش می‌یابد.

سختی و گسیختگی لاستیک

مواد پرکننده صفحه‌ای و پولکی سختی را افزایش می‌دهند. در صورتی که مواد پرکننده کروی و کوچک گسیختگی را افزایش می‌دهند. مهمترین مواد پرکننده معدنی در صنعت لاستیک سازی عبارتند از باریت ، کائولین ، آهک ، میکا ، پیروفیلیت ، اسلیت و تالک. کربنات کلسیم بیشترین مصرف را دارد و خوصیات مهم آن عبارت است از پایین بودن میزان جذب روغن ، پخش سریع ، ارزان بودن. آزبست به منظور افزایش مقاومت مکانیکی و حرارتی ، افزایش ضریب شکل پذیری و خاصیت دی الکتریک استفاده می‌شود. باریت موجب افزایش وزن مخصوص و مقاومت در مقابل مواد اسیدی می‌شود.

مواد پرکننده کاغذ

انواع مهم کاغذ عبارتند از : کاغذ مخصوص نوشت افزار ، کاغذ معمولی ، کاغذ عکاسی ، مقوا. کیفیت خصوصیات کاغذ توسط مواد پرکننده کنترل می‌شود. مواد پرکننده به میزان 2 تا 4 درصد به دیگر مواد اضافه می‌شوند. شفافیت ، براق بودن ، ماتی رنگ و میزان جذب نور از خصوصیات مهم کاغذ است که در زیر بررسی می‌شود.

• شفافیت و درخشندگی : میزان تغییر در نور انعکاسی حاصل از تعویض رنگ جسمی که در پشت کاغذ قرار دارد، شفافیت و درخشندگی آن گفته می‌شود. این خاصیت به میزان ضریب شکست و اندازه ذرات مواد پرکننده بستگی دارد. مواد پرکننده به ابعاد 0.25 میلی میکرون و با ضریب شکست بالا بیشترین درخشندگی را دارند.
• براق بودن : مواد پرکننده صفحه‌ای نظیر مسکویت ، خاصیت براقی کاغذ را افزایش می‌دهند.
• ماتی رنگ : مواد پرکننده رنگی و مواد با ضریب شکست بالا خاصیت ماتی رنگ کاغذ را افزایش می‌دهند. از اکسید تیتانیم به دلیل ضریب شکست بالا برای کنترل ماتی استفاده می‌شود.
• میزان جذب جوهر : میزان جذب و پخش جوهر به شکل و اندازه ذرات بستگی دارد. ذرات صفحه‌ای و کوچک میزان جذب جوهر را کاهش می‌دهند. تالک نیز میزان جذب جوهر را کاهش می‌دهد. مهمترین مواد پرکننده کاغذ عبارتند از کائولین ، تالک ، اکسید تیتانیم ، اکسید روی و دیاتومیت.

مواد پرکننده پلاستیک

چند ویژگی مهم پلاستیک توسط مواد پرکننده کنترل می‌شود. دمای آمادگی پلاستیک با وزن مخصوص مواد پرکننده نسبت معکوس و با مساحت آن نسبت مستقیم دارد. شکل و اندازه ذرات ، غلظت و پخش شدگی مواد را کنترل می‌نماید. در مواد پرکننده حاوی آب و یا اکسید کربن ، در صورتی که آتش سوزی بروز نماید، آب و گاز تولید می‌گردد و از سرایت آتش جلوگیری می‌کند. مهمترین مواد پرکننده پلاستیک عبارتند از کربنات کلسیم ، خاک رس ، فلدسپات ، میکاها ، تالک ، دیاتومیت و کوارتز. وجود کائولین موجب افزایش مقاومت حرارتی، کششی و سختی می‌گردد.

• کربنات کلسیم : متداولترین ماده پرکننده پلاستیک بشمار می‌رود. دلایل استفاده از کربنات کلسیم در این مورد عبارتند از قیمت مناسب ، جذب اندک روغن ، سهولت پخش با وسایل معمولی ، درخشندگی خوب ، سختی کم ، همچنین کربنات کلسیم از نرمی و طویل شدگی پلاستیک جلوگیری می‌کند.
• آزبست : آزبست را برای جلوگیری از کاهش مقاومت مکانیکی و حرارتی به پلاستیک می‌افزایند. پلاستیکهایی که در ساخت قطعه‌های خودروهای سواری و کامیونها بکار می‌روند، حاوی آزبست هستند.
• تالک : تالک در بعضی از پلاستیکها به مصرف می‌رسد. خواص تاثیری تالک در پلاستیک عبارتند از رنگ سفید ، نرمی ، جلای بسیار خوب ، پخش شدگی بسیار خوب و سرانجام درخشندگی آن.
• باریت : باریت در پلاستیک سازی بطور محدود استفاده می‌شود. خواص اثر گذار بر پلاستیک عبارتند از وزن مخصوص بالا ، غیر محلول بودن در آب و مقاومت بالا در برابر اسیدها. از جمله پلاستیکهایی که در آنها از باریت استفاده می‌شود میز و صندلیهای از این جنس را می‌توان نام برد.
• کائولین و کانیهای رسی : این کانیها نیز به عنوان ماده پرکننده مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مواد پرکننده رنگ

رنگها بطور عمده از دو بخش تشکیل می شوند. بخش تبخیر شونده که بعد از استفاده به صورت گاز رنگ را ترک می‌نماید، و مواد جامد که پس از خشک شدن به صورت پوششی باقی می‌مانند. مواد پرکننده رنگ ، به مقدار کم به عنوان ماده رنگی اضافه می‌شوند. قیمت ، کیفیت ، خصوصیات نوری و مکانیکی رنگ به مواد پرکننده بستگی دارد.

• براق بودن : براقی عبارت از مقدار نور منعکس شده از رنگ است. مواد صفحه‌ای دانه ریز میزان نور انعکاسی را افزایش می‌دهند. ذرات دارای قطر 0.3 میلیمتر حداکثر نور را منعکس می‌نمایند.
• مقاومت آلایشی : مواد پرکننده‌ای که تخلخل کم ، حداقل سطح و کشیدگی زیاد داشته باشند، مقاومت آلایشی را افزایش می‌دهند.
• غلظت : پوشش یکنواخت جسم رنگ شده و سهولت استفاده از آن بستگی به غلظت رنگ دارد. مواد پرکننده با سطح خارجی زیاد و حالت غیر کروی باعث افزایش غلظت رنگ می‌شوند.
• مقاومت فرسایشی : رطوبت ، سایش ، نور و مواد آلی موجب فرسوده شدن رنگ می‌شوند. مواد پرکننده متخلخل سبب افزایش مقاومت رنگ در مقابل رطوبت می‌شوند. مواد سیلیسی و خاک رس مقاومت فرسایشی رنگ را افزایش می‌دهند. نور بنفش موجب اکسید شدن رنگ و دیگر مواد می‌شود. موادی که باعث جذب نور فرابنفش و محدود شدن تخلخل می‌شوند، مقاومت فرسایشی را افزایش می‌دهند. مهمترین مواد پرکننده رنگ عبارتند از سولفات باریم ، کربنات کلسیم ، خاک رس، میکاها، تالک، اکسید روی و دیاتومیت.

تالک (Talc)

تالک سیلیکات منیزیم آبدار است .نام دیگر آن استه آتیت (Steatite) می باشد. تالک یک کانی دگرگون است که از دگرگونی کانی‌هایی مانند سرپانتین، اولیوین، پیروکسن و آمفیبول در حضور دی‌اکسید کربن و آب تشکیل می‌شود. که در این صورت آن را تالک کربناتی می‌نامند.

گروه : سیلیکات های ورقه ای

فرمول شیمیایی : Mg3Si4O10(OH)2

ترکیب شیمیایی :

تالک را می توان تقریبا از مجموع 31.7% MgO ، 63.5%SiO2  و حدود 4.8% آب بدست آورد.

طلق در اثر واکنش آب‌پوشی یون‌ها و کربن‌گیری سرپانتین به شکل زیر تشکیل می‌شود:

آب + منیزیت + طلق → دی‌اکسید کربن + سرپانتین

2Mg3Si2O5(OH)4 + 3CO2 → Mg3Si4O10(OH)2 + 3 MgCO3 + 3 H2O

در اثر واکنش بین دولومیت و سیلیس نیز طلق تشکیل می‌شود این واکنش در فشار و دمای دگرگونی سنگها در اثر مجاورت دولومیت و سیلیس اتفاق می‌افتد و اصطلاحاً به آن اسکرن کردن دولومیت می‌گویند.

دی‌اکسید کربن + کلسیت + طلق → آب + سیلیس + دولومیت

3CaMg(CO3)2 + 4 SiO2 + H2O → Mg3Si4O10LOH)2 + 3 CaCO3 + 3 CO2

همچنین طلق از واکنش بین کانی‌های کلریت منیزیمی و کوارتز در شیست آبی و اکلوژیت طی واکنش‌های دگرگونی تشکیل می‌شود.

آب + کیانیت + طلق → کلریت + کوارتز

در این حالت میزان تولید طلق و کیانیت بستگی به میزان آلومینیم دارد اگر آلومینیم بیشتر باشد کیانیت بیشتری خواهیم داشت.

شناسایی :

در نمونه دستی ، نرم شکل میکایی و لمس چرب از مشخصه های تالک می باشند. در مقطع نازک مشابه مسکوویت است. طلق نرم‌ترین کانی است و می‌توان با ناخن روی آن خراش ایجاد کرد. ورقه‌های کوچک طلق قابل انعطاف ولی غیرقابل ارتجاع است، هادی خوبی برای حرارت نیست و هنگامی که آن را لمس می‌کنیم احساس می‌کنیم که چرب است. دارای لومینسانس اغلب سفید مایل به سبز، زرد، کرم، قهوه‌ای، سبز و آبی است.  در شعله ذوب نمی‌شود. کانی مشابه آن پیروفیلیت است که از آن بوسیله آزمایش Mg (رنگ صورتی) قابل تشخیص است. گل سرشور که خود سنگی دگرگون است کاملاً از طلق تشکیل شده‌ است.

انحلال در اسید:

بسیار کم در کانی های اسیدی حل می شود و بطور کلی نامحلول در اسیدها است.  در آب حل نمی شود.

ساختار :

در سیستم تری کلینیک متبلور می شود. ساختار تالک شبیه پیروفیلیت است بااین تفاوت که در تالک هشت وجهی های منیزیم در میان دو لایه چهاروجهی SiO2 قرار گرفته اند. تغییرات اندک در ترکیب شیمیایی تالک مانند جایگزینی Al  یا Ti به جای Si و هم چنین Mn ، Fe و Al به جای Mg رخ می دهد. اگر آهن به طور کامل جایگزین منیزیم شود کانی مینسوتیت بوجود می آید.

پاراژنز : کلریت – دولومیت – سرپانتین – منیزیت

مشخصات ماکروسکوپی :

سختی : 1

رنگ : بی رنگ ، سفید ، متمایل به زرد و یا قهوه ای

جلا : شیشه ای ، صدفی

وزن مخصوص : 2.58 – 2.83

چگالی : 2.78

رنگ خاکه : سفید

شفافیت : نیمه شفاف

کلیواژ : کامل

مشخصات میکروسکوپی :

نور طبیعی :

برجستگی ضعیف تا متوسط دارد و بی رنگ و فاقد چند رنگی است.

نور پلاریزه :

بیرفرنژانس قوی دارد وحداکثر رنگ تداخلی در مقطع نازک سری سوم می باشد. خاموشی آن مستقیم است.

محل پیدایش :

بطور کلی این کانی در طبیعت در سنگهای دگرگونی یافت می شود، تالک در شرایط مناسب در دگرگونی همبری نوع متاسوماتیزم و دگرگونی ناحیه ای تشکیل می شود . در واقع در سنگ های مافیک و الترامافیک دگرسان شده به همراه سرپانتین ، منیزیت و بقایایی از الیوین و پیروکسن یافت می شود. هم چنین در دولومیت های سیلیسی دگرگون شده دیده می شود که با کلسیت ، دولومیت و ترمولیت همراه است. تالک کانی اصلی تشکیل دهنده تالک شیست می باشد که از دگرگونی سنگ های آذرین مافیک یا آذرآواری مافیک مشتق شده است. چنین سنگ هایی ممکن است حاوی مگنتیت ، ترمولیت ، کلریت ، آنتوفیلیت و سرپانتین نیز باشد. مهمترین منابع تالک سنگهای مافیکی، اولترامافیکی و دولومیت ها در دگرگونی ناحیه ای حرارتی پایین تا متوسط می باشند.

میزان تولید تالک در دنیا در سال 1994 بالغ بر 6.41 میلیون تن گزارش شده است. این میزان در سال 1995 به 8.087 تن افزایش یافت. درباره تولید در سال 2015 اطلاعات دقیقی در دست نداریم.

معادن تالک ایران

جندق – سیرا کرج – علی ده گوشه – تیدار – ده حاجی و مسعود آباد – دیگلان و فریمان – ساق

کاربرد :

کاغذسازی :

مصرف تالک در صنعت کاغذسازی حدود 42 درصد است. از تالک در سه مرحله از ساخت کاغذ می توان استفاده نمود . پرکننده ها ، کنترل ناهمواری و روکش. اما بخش اعظم آن بعنوان ماده پرکننده استفاده می شود. در امریکا بدلیل فراوانی کائولین مورد نیاز برای صنعت کاغذسازی ، مصرف کائولین در این صنعت بیشتر از تالک است و در اروپا بیشترین مصرف تالک را داریم. مصرف تالک بعنوان پرکننده نسبت به کائولین دارای مزایایی است از جمله : بهبود حالت نرمی ، تخلخل ، ماتی ، سایش و اندیس زردی.  از تالک بدلیل شکل صفحه ای و شفافیت بسیار خوب بعنوان روکش کاغذ استفاده می شود که عبارتند از : گلاسه ، نرمی ، کاهش اصطکاک و افزایش کیفیت چاپ.  استفاده از تالک در صنعت کاغذسازی آمریکای شمالی به منظور کنترل ناهمواری و کاهش چسبندگی است.

سرامیک :

21 درصد تالک تولیدی جهان در ساخت انواع سرامیک ها به مصرف می رسد. از تالک به دلیل دارا بودن ضریب انبساط و انقباض مناسب ، ضریب پخش خوب و ارزانی قیمت در انواع سرامیک ها استفاده می شود. در بدنه سرامیک های سنتی از تالک به میزان 30 تا 60 درصد  استفاده می شود. در سرامیک های پیشرفته از تالک نیز استفاده ویژه می شود. سرامیک های استاتیت که به عنوان عایق های الکتریکی استفاده می شوند ، از تالک ، 10 درصد کائولین و 10 درصد کربنات باریم در دمای 1355 درجه سانتی گراد حدود 12 ساعت ساخته می شود. سرامیک های کوردیت به دو روش ساخته می شوند . مخلوط 44 درصد تالک خالص ، 41 درصد کائولین و 15 درصد اکسید آلومینیوم و یا 50 درصد کائولین و 50 درصد کلریت غنی از منیزیم .

پلاستیک :

9.2 درصد از تالک تولیدی جهان در پلاستیک به عنوان ماده پرکننده استفاده می شود. در پلاستیک سازی به دلیل شکل ، اندازه ، مقاومت حرارتی و شکل پذیری تالک از آن به عنوان ماده پرکننده استفاده می شود. تالک به منظور افزایش مقاومت مکانیکی و بالابردن کیفیت سطح (کاهش خراشیدگی) ، به پلی پروپیلن (PP) افزوده می شود. در اتومبیل از پلاستیک های حاوی تالک به عنوان سپر، داشبرد و سایر بخش ها استفاده می شود. از تالک در ساخت پلاستیک های مخصوص با عنوان پلاستیک های حرارتی مهندسی(ETP) استفاده می شود. کاربرد دیگر تالک در پلاستیک به منظور جلوگیری از گرفتگی و چسبندگی در پلاستیک است.

رنگ سازی :

امروزه تالک با اکسید تیتان رقابت می نماید. حدود 8.5 درصد تالک تولیدی جهان به عنوان ماده پرکننده و رنگی در رنگسازی استفاده می شود . خواص مهم تالک در رنگ عبارتست از : نرمی ، ضریب پخش خوب ، خنثی بودن در مقابل محلول ها و وزن مخصوص کم.

کانی مشابه :

 پیروفیلیت : پیروفیلیت (Pyrophyllite) با فرمول شیمیایی Al2[(OH)2 – Si4 O10] از مجموعه کانی هاست و دارای لومینسانس گاهی سفید ، زرد، نارنجی می باشد. با اسیدها و آب تمیز می‌شود. کانی مشابه آن تالک است که از نظر جلا و عکس العمل‌های روی Mg تالک از آن تفکیک می‌گردد. از کلمات یونانی Pur آتش و Phullon به مفهوم ورق گرفته شده‌است. در اسیدها نامحلول است . دراثر حرارت به ورقه‌های کوچک تبدیل می‌شود. برای اولین بار در سوئیس  کشف شد و از نظر شکل بلور: به ندرت پهن و کوتاه، رنگ: سفید – خاکستری – سبز – متمایل به زرد . شفافیت : نیمه شفاف ، جلا : شیشه‌ای – صدفی، رخ : کامل – مطابق با سطح، سیستم تبلور: مونوکلینیک و در رده‌بندی سیلیکات است و منشأ تشکیل آن هیدروترمال – دگرگونی است.

X-Ray Powder Diffraction :